به گزارش خبرنگار زریوار خبر، «اگر ملّتی قدرت تحلیل خودش را از دست بدهد، فریب و شکست خواهد خورد. اصحاب امام حسن(ع)، قدرت تحلیل نداشتند؛ نمی‌توانستند بفهمند که قضیه چیست و چه دارد می‌گذرد. اصحاب امیرالمؤمنین، آنهایی که دل او را خون کردند، همه مغرض نبودند، اما خیلی از آنها -مثل خوارج- قدرت تحلیل نداشتند. قدرت تحلیل خوارج ضعیف بود.»(بیانات در دیدار اقشار مختلف مردم،۲۶ فروردین ۱۳۷۰)

منظور مقام معظم رهبری از قدرت تحلیل  چیست و چگونه از این نرم‌افزار در جهت خنثی‌کردن نقشه‌ی دشمن می‌توان استفاده‌ی بهینه کرد؟ در ابتدا باید قدرت تحلیل یا بصیرت را معنا و سپس چگونگی استفاده از آن در  مواجهه با دشمن را بیان کرد.

۱. بصیرت، یعنی اینکه نگاهت به «شخصیت»ها نباشد، بلکه همواره به «شاخص»ها چشم بدوزی و معیار شناخت تو از حق و باطل، اشخاص نباشند. بصیرت، یعنی اینکه بدانی حتی مسجد می‌تواند «مسجد ضِرار» باشد و پیامبر(ص)آن را خراب کند و به زباله‌دانیِ شهر تبدیل نماید. بصیرت، یعنی اینکه قرآنِِ روی نیزه تو را از قرآنِِ ناطق منحرف نکند و بدانی یگانه کسی که می‌تواند قرآن صامت را برای تو تاویل کند، همان «قرآن ناطق  و ولایت» می‌باشد. بصیرت، یعنی اینکه بدانی برخی جانبازان صفین می‌توانند از قاتلان امام حسین(ع) در کربلا باشند. بصیرت، یعنی اینکه بدانی در جنگ با فتنه، گاهی نمی‌توانی آغازگر باشی اما تا ضربه‌ی نهایی، نباید از پا بنشینی. بصیرت، یعنی اینکه نگذاری فتنه گران،  شیرت را بدوشند یا بر پشتت سوار شوند. بصیرت، یعنی اینکه «مالک اشتر»ها را به تندروی و «ابوموسی اشعری»ها را به  اعتدال نشناسی. بصیرت، یعنی اینکه بدانی معاویه‌ها، به سست‌عنصرهای سپاهِ امام علی (علیه‌السَّلام) دل بسته‌اند و افساد‌طلبان و غرب زدگان، همان برپا دارندگان سلطه‌ی اجانب هستند. بصیرت یعنی اینکه بدانی، تاریخ تکرار می‌شود، نه با جزئیاتش،  بلکه با خطوط کلی‌اش. بصيرت در خشت خام ديدن است، نه در آينه ديدن و این کار هر کسی نیست.

۲. در یک کلام، بصیرت تنها در سایه‌سار «ولایت‌پذیری» از اولیای دین، در پیچ‌وخم‌های زندگی برای اهلش متجلی می‌شود تا چون چلچراغی، ظلمات شیطانی را با نور خود شکافته و مسیر هدایت را پیش رو بگشاید. چه زیبا امام علی (عَلَیهِ‌السَّلام) فرمودند، «وَلا یَحمِلُ هذَاالعَلَمَ اِلّا اَهْلُ‌البَصَرِِ وَالصَّبْر وَالْعِلْمِ بِمَوَاضِعِ‌الْحَقِّ، و اين پرچم-مبارزه با نفاق و منحرفین از اسلام ناب- را به دوش نمى‏كشد مگر آن كه اهل بصيرت و استقامت و داناى به مواضع حق -در پیشامدهای جاری و حوادث فتنه‌گون- باشد.»(نهج‌البلاغه، خطبه ۳۷۱). بصیرتِ ایمانی و صبرِ انقلابی، رمز حیات طیبه، بالندگی و نقش‌آفرینی هوشمندانه یک ملت است.

۳. هر کس در تبیین‌گری باید با بصیرت کافی و صبر علی‌وار وارد شود و الّا نتیجه‌ی معکوس می‌دهد و ممکن است به جای تبیین‌گری مخاطب خود را به وادی خطرناکی بیندازد. اوّل بصیرت، هوشمندی، بینایی، قدرت فهم و تحلیل و بعد صبر، مقاومت و ایستادگی. وقتی گرگ حمله می‌کند، با صدای بلند حمله می‌کند و فرصتی برای واکنش دارید، اما وقتی موریانه هجوم می‌آورد، از همان ابتدا بی سرو صدا به جان دارایی‌تان می‌افتد و موذیانه حمله می‌کند تا به هدفش برسد. ایستادن در برابر گرگ، شجاعت می‌خواهد و دفع خطر موریانه بصیرت. «بصیرت» یا همان فرقان، سواد نیست، «بینش» است که خداوند به اهل تقوا می‌دهد و می‌فرماید، «يا أَيُّهَا‌الَّذينَ آمَنوا إِن تَتَّقُوا‌الله يَجعَل لَكُم فُرقانًا، ای اهل ایمان اگر خدا ترس شوید خدا به شما فرقان می‌‌بخشد.»(الأنفال/ ۲۹).

۴. علت ایجاد حماسه مردمی دی‌ماه، آن بود که «در سال ۸۸ عدم تبعیّت از قانون، لگد زدن به قانون، به كشور لگد زد؛ این را مردم دیدند. یكی از پدیده‌های برجسته‌ی امروز این است كه مردم نگاهشان، گرایششان قانون‌گرایی است.»،(بیانات در دیدار اقشار مختلف مردم، ۲۲ خرداد ۱۳۹۲)، قانون‌گرایی در هنگامه‌ی آشوب و فتنه، نشانه حرکت هوشمندانه مردم بوده است که این نکته در قضایای سال ۸۸ نیز خود را نشان داد. وقتی در تهران یک عده‌ای به نام بازاری در خیابان‌ها اغتشاش کردند، فوراً بازاری‌های محترم با موقع‌شناسی اعلامیه دادند و اعلان کردند که اینها دروغ می‌گویند و از ما نیستند. این کارِ درست و به موقعی بود. اگر همه‌ی اقشار مردم موقع‌شناس باشند و به وقت حرکت بابصیرتی را انجام بدهند، این کار با ارزشی است و توطئه‌ی دشمن را خنثی می‌کند.

۵. باور مردم ایران به فتنه‌زدایی در مواجهه با دشمنان این سرزمین، در سالهای اخیر نیز مشهود است. در فتنه‌ی سال ۱۳۹۸، «یک توطئه‌ی عمیقِ وسیعِ بسیار خطرناکی که آن همه هم پول خرجش شده بود، چقدر زحمت کشیده بودند که بتوانند در یک بزنگاهی، در یک فرصتی این حرکت تخریب و تحریق و آدم‌کشی و شرارت و مانند اینها را انجام بدهند و به مناسبت این قضیّه‌ی بنزین فکر کردند که حالا این فرصت برایشان پیدا شده و لشکر خودشان را وارد میدان کردند، (لکن) این حرکت به وسیله‌ی مردم نابود شد.»، (بیانات رهبری در دیدار بسیجیان، ۶آذر۱۳۹۸). در واقع می‌توان گفت راز نقش‌آفرینی ملت ایران و حمایت از انقلاب اسلامی در برابر فتنه‌های ترکیبی و پیچیده‌ی دشمن، بصیرت مردم است. بصیرت موجب تصمیم‌گیری منطقی و به‌هنگام مردم می‌شود و به‌هنگام عمل‌کردن، باید دشمن را بشناسیم، سمت و سوی کار دشمن را بدانیم، آن‌قدر بصیرت پیدا کنیم تا هر حرکتی که دشمن انجام می‌دهد، بفهمیم که هدفش چیست. اگر متوجّه ماست، در صدد علاج برآییم، بِایستیم و مقاومت کنیم.

۶. در حقیقت با بصیرت در امور پیرامونی و مسائل جاری، با بصیرت نسبت به دشمن و میدان عمل و جبهه‌ی مبارزه، پیروزی قطعی است  و هرگاه ملتی در مقابل یک محنتی که بر او وارد می‌شود، صبر و بصیرت به خرج دهد، آن محنت برای او تبدیل به نعمت می‌شود. راز پیروزی حق در طول تاریخ در میان بشر همین نکته است. بر اساس همین رمز پیروزی الهی و تاریخی، ملت ایران یک راهی را شروع کرده است، در امتحان‌های بسیاری پیروز شده است. جنگ تحمیلی، یک امتحان بزرگ بود؛ ملت در این امتحان پیروز شد. مهمتر از آن، پیروزی در معیارهای معنوی و الهی بود؛ چون صبرِ، ایثارِ، بصیرت، فداکاری  و آمادگی خود را برای حرکت در راه خدا نشان داد، در شاخصه‌های معنوی و الهی نیز پیروز شد و در نتیجه با توجه‌ به این بصیرت و ایستادگی عمومی، همه‌ی آرمان‌های این ملّت و انقلاب را می‌شود با پشتیبانی این مردم مؤمن و غیور به نتیجه رساند.

یادداشت از مرضیه عاصی