ازآنجایی‌که فرهنگ و ارزش‌های دینی و ملی نقش بسزایی در اقتدار ملی و استحکام هویت یک تمدن دارد، شناخت عاملانی که می‌توانند پرورش‌دهنده این ارزش‌ها باشند، از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است.

به گزارش خبرنگار «زریوار خبر» به نقل از کردتودی، علامه شهید مرتضی مطهری یک انسان بزرگ و برجسته‌ای بود. زندگی او، تلاش مؤمنانه و عالمانه، همراه با یک بصیرت کامل در میدان علم، معرفت و فرهنگ بود. خداوند هم شهادت را پاداش او قرارداد و مصداقِ «بَل اَحیاءُ عِندَ رَبّهِم یُرزقون» (آل‌عمران/۱۶۹) شد. ایشان فضیلت‌های متعدّدی را در خود جمع کرده، به صورتی که مجموع این فضیلت‌ها، از ایشان، یک شخصیت استثنایی ساخته است. مقام معظم رهبری، بارها به این واقعیت تصریح کرده‌اند و فرموده‌اند، «حقاً و انصافاً مرحوم شهید مطهری یک انسان بزرگ و برجسته بود.»(بیانات در دیدار جمعی از معلمان سراسر کشور، ۱۴ اردیبهشت ۱۳۹۰).

از آنجایی که فرهنگ و ارزش‌های دینی و ملی نقش بسزایی در اقتدار ملی و استحکام هویت یک تمدن دارد، شناخت عاملانی که می‌توانند پرورش‌دهندۂ این ارزش‌ها باشند، از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است.

معلمان به عنوان سردمدارانِ تربیتِ اسلامی و مبارزه با نفوذ فرهنگ غربی، می‌بایست در جهت اعتلای هرچه بیشتر آینده کشور، هویت‌بخشی، هدایت و‌ کمال جامعه از طریق انسان‌سازی و تربیت انسان ترازِ انقلابی بکوشند تا این جوان‌های مومنِ ترازِ انقلابی، شایستگی نقش‌آفرینی در عرصه‌های مختلف کشور جهت تحقق اهداف و آرمان‌های انقلاب را داشته باشند؛ البته اگر معلم بخواهد اثرگذار باشد و بتواند انسان‌های با ارزش و تأثیرگذار مادی و معنوی در جامعه تربیت کند و شاگردانش فردای جامعۂ بشری را بسازند، باید خود تربیت شده باشد.

آن جمله معروف امام راحل(رحمت‌الله علیه)، که اگر تهذیب در کار نباشد، علمِ توحید هم، به درد نمی خورد باید مبنای کار همه بالاخص کسانی که وظیفه تربیت و رشد بر دوش آنهاست باشد و الّا کار آنها نتیجه عکس داده و افرادی که تحویل جامعه داده می‌شود انسان‌های بی خاصیت و اکثراً مضر به حال جامعه می‌شوند. لذا سعی ما این می‌باشد که در صدد تبیین اهمیت نقش‌آفرینی معلمان گران‌قدر باشیم.

تعلیم و تربیت، از شئون الهی است و خداوند، این موهبت را به پیامبران و اولیای پاکش ارزانی داشته تا مسیر هدایت را به بشر بیاموزند. انسان نیز با پذیرش این مسئولیت، نام خویش را در این گروه و در قالب واژه مقدس «معلم» ثبت کرده است.

بنابراین معلمان باید به خود افتخار کنند که شغل انبیاء را دارند. در عظمت و منزلت معلم، همین کافی است که بزرگ‌ترین معلم جهان بشریت، حضرت رسول خاتم(صلی الله علیه وآله) به این ویژگی خود افتخار می‌کردند. ایشان چنان برای معلمان و مقام ارجمند آنان ارزش قائل بودند که در دعاهایشان می‌فرمودند:« اللهم اغفر للمعلمین و اطل اعمارهم و بارک لهم فی کسبهم؛(کشف الخطا، ج۱، ص۴۸). خداوندا! معلمان را بیامرز و عمر طولانی به آنان عطا فرما و کسب و کارشان را مبارک گردان!»

به همان اندازه که شغل معلمان شریف است، مسئولیت آن هم «بزرگ» و «سنگین» است، و آن، «انسان‌سازی» است. سوز و گدازِ «انسان‌سازی»، از اساسی‌ترین و ضروری‌ترین ویژگی یک معلم تراز انقلابی است. با این حال تنها عده‌ای معدود از افراد هستند که همۀ وجودشان، سرشار از سوز و گداز سازندگی است.

تربیت نیروی انقلابی، رسالت معلم است و او «سنگِ بنایِ انقلاب» را در دست دارد. از این جهت وقت آن رسیده، که این رسالت و مسئولیت مهم در میان معلمان گران‌قدر تبیین شود. دغدغۀ یک معلم تراز انقلابی، باید این باشد که حیات بشر، بر مدار ارزش‌ها و کرامات انسانی بچرخد، فرهنگ «ایثار»، «شهادت» و «مقاومت» را در دل و ذهن دانش‌آموز پرورش دهد و در جهت شناساندن خدا، مکتب و دین، همت اساسی گماشته و هیچ بیگانه‌ای را در مجال تجاوز به «فرهنگِ ارزشی» دین و میهن فراهم نیاید. اکسیر علاج مشکلات کشور این است: «احساس مقاومت» و‌ «روحیۂ مقاومت»؛ چرا که دنیا، دنیای زورگویی است؛ هرکه بتواند زور می‌گوید؛ بزرگ و کوچک هم ندارد، شرق و غرب هم ندارد؛ باید یک ملّت بتواند در مقابل زورگویی‌ها مقاومت بکند. ارزش برخورداری از اعتماد به نفس، از نوجوانی باید در ما نهادینه بشود. با نهادینه شدن این ارزش‌هاست که نسل سازندۂ تمدّن به وجود می‌آید؛ نسلی که می‌تواند ملّت را عزّتمند کند، کشور را عزّتمند کند. ههۂ این‌ها، در مدرسه انجام می‌گیرد. ارزش معلّم، کاملا آشکار است و آموزش و پرورش، متصدّی یک چنین کاری است؛ به ‌خاطر همین خصوصیّات، وزارت آموزش و پرورش را با هیچ وزارتخانۂ دیگری نمی‌شود مقایسه کرد.(بیانات در دیدار با معلمان۱۴۰۱/۲/۲۱)

منابع انسانی، زیرساخت هر تمدنی به شمار می‌رود و برپاکنندگان «تمدن نوین اسلامی»، نسلی هستند که در اختیار معلمان قرار دارند، بنابراین «اهمیت» و «ارزش» کار معلمی را باید از این زاویه درک کرد. رهبر انقلاب بسیار تاکید کرده‌اند که این نسل، با این هدف بسیار بزرگ، باید دارای هویت ایرانی- اسلامی، اعتقادات محکم و عمیق، دارای اعتماد به نفس، خودساخته و هوشیار در برابر تمدن‌های منسوخ شده شرق و غرب باشد تا بتواند آن تمدنِ عظیم را شکل دهد. در این راستا معلمان باید در ایجاد «هویت مستقل ملی» و «غرور ملی» تلاش کنند. ما بایستی کاری کنیم که دانش‌آموز ما دارای هویّت ملّی بشود؛ هدف از تربیت دانش‌آموز، از آمدن این دانش‌آموز به مدرسه، به دبستان یا دبیرستان، صرفاً این نباشد که بخواهد درس یاد بگیرد.

البته، درس هم باید یاد بگیرد، علم هم باید بیاموزد؛ امّا مهم‌تر از علم‌آموزی یا لااقل در حدّ علم‌آموزی این است که او احساس هویّت بکند، یک انسان باهویّت ساخته بشود در اینجا که هویّت ملّی و احساس اعتماد به نفْس ملّی پیدا بکند و کودک ما از عمق جان، با افتخارات کشور آشنا بشود.(بیانات در دیدار معلمان،۱۴۰۱/۲/۲۱).

شاخص‌های هویت ملی عبارتند از: وطن‌دوستی، سرود ملی، زبان و خط رسمی، دین و مذهب رسمی، میراث فرهنگی و «الگوهای شهادت و مقاومت» می‌باشد که باید از بدو ورود کودک به سیستم آموزشی، برای او تشریح و تبیین شود. ذکر موفقیت‌ها و افتخارات ملی گذشته، احساس «تعلق» به ملت واحد را در او تقویت می‌کند و باعث ایجاد «غرور» و در نتیجه ایجاد «هویتِ ملی» می‌شود.

یادداشت از زینب هاشم‌زاده